Pięć pieśni mazowieckich na chór mieszany i orkiestrę (1952)
obsada wykonawcza: 2 fl (II muta in picc), 2 cl B, 2 fg, 4 cor, 3 tr, 2 tmp, trng, ptti, t mil, gr c, coro, quintetto d’archi
dedykacja: (w wyciągu fortepianowym dopisek) W 15tą rocznicę śmierci Karola Szymanowskiego
czas trwania: ca 15’
rękopis: Archiwum Zygmunta Mycielskiego, Zakład Rękopisów, Biblioteka Narodowa, sygn. IV 14221 akc. 020612, sygn. IV 14225 akc. 020616
prawykonanie: 1955, II Festiwal Muzyki Polskiej
1. Cyrwunom zasiała
2. Ćtyry kury zapiały
3. A gdziez moje kónie wróne
4. W kalinowym lasku
5. Oj, jedz, pij, kiedy dają
Wielce Szanowny i Drogi Panie Profesorze.
Tadzio Ochlewski przesyła mi „Od Tatr do Bałtyku”. Co za wspaniała historia, właśnie na coś takiego czekałem, jako leń, czyli artysta, za którego się uważam wbrew wszelkim pozorom. Wybrał Pan takie, które – jeżeli jaki dureń coś myśli słysząc – powinny dać do myślenia i słyszenia! Co za nauka, choćby dla durmolistów! (Durmolista, to też termin. Trochę z durnia trochę z akordu sekstowego).
Krótko potem, dla Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze” opracował Mycielski na chór i orkiestrę początkowo cztery pieśni, rozbudowując ostatecznie cykl do pięciu utworów, których tematy zaczerpnął z antologii Adolfa Chybińskiego zachowując melodię i prozodię ludowych autentyków. Ostatnia pieśń (Ćtyry kury zapiały), włączona do cyklu jako drugie ogniwo, powstała wiosną 1952 roku, w 15. rocznicę śmierci Karola Szymanowskiego (na podstawie korespondencji z Adolfem Chybińskim z 29 III 1952). Stała się ona także częścią kolejnego cyklu pieśni orkiestrowych Nowy lirnik mazowiecki.
Dramaturgia cyklu rozwija się aż do osiągnięcia kulminacji w pieśni ostatniej: „Pieśni te należy tak wykonywać, by uwydatnić kolejne narastanie tempa – od najwolniejszej po najżywszą – i dynamiki, od najcichszej po najgłośniejszą” (notatka kompozytora zawarta w materiale nutowym). Choć dostępne są zarówno opracowania tych pieśni na chór i orkiestrę oraz w postaci wyciągu fortepianowego, publicznie należy je wykonywać wyłącznie – jak zaznaczył kompozytor – w wersji z orkiestrą.